Σάββατο 18 Μαΐου 2024

Ευρωκάλπες

Η αντίστροφη μέτρηση για τις Ευρωεκλογές φθάνει προς το τέλος της: ούτε μήνας πλέον δεν απομένει μέχρι την κάλπη. Τι όμως αποτελεί η εκλογική αυτή διαδικασία; Ανάδειξη αξίων εκπροσώπων της χώρας σε ένα ευρύτερο διεθνές βήμα; Φυσικά, θα απαντούσε ο στοιχειωδώς έμφρων άνθρωπος. Τοτε γιατί τόσο η κυβέρνηση όσο και τα υπόλοιπα κόμματα την αντιμετωπίζουν σαν μια ακόμη κομματική μάχη; Γιατί την θεωρούν ως ψήφο εμπιστοσύνης οι μεν, ως ψήφο μομφής και δυσπιστίας οι δε;

     Ας κάνουμε μια πρόχειρη σύγκριση με το ποδόσφαιρο (ή όποιο άλλο ομαδικό άθλημα). Στις παγκόσμιες διοργανώσεις (όχι τύπου Champions ή Conference League) τη χώρα εκπροσωπεί η Εθνική Ελλάδος. Επιλέγονται ποδοσφαιριστές από διάφορες ομάδες, που έχουν δείξει τις ανάλογες ικανότητες, για να συνεργασθούν και να επιτύχουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Τόσο δύσκολο είναι να σχεδιάσουμε και να στείλουμε μια Εθνική Ελλάδος στο Ευρωκοινοβούλιο, επιλέγοντας από ένα ενιαίο ψηφοδέλτιο όχι κόμματα, αλλά πρόσωπα με αποδεδειγμένες ικανότητες;

     Βέβαια, αν προτείνουμε σε κομματάρχη (ανεξαρτήτως χρώματος) κάτι τέτοιο, θα λάβουμε την απάντηση: «Κι εμείς τι κάνουμε εδώ;» Την ίδια απορία έχουμε κι εμείς οι ψηφοφόροι: Τι ακριβώς κάνετε, πέρα από το να ανταλλάσσετε καθημερινά φραστικές προσβολές και να ‘διασταυρώνετε τα ξίφη σας’; Δυστυχώς έχετε καλλιεργήσει μια κουλτούρα πόλωσης και αμοιβαίας απαξίωσης, που ακυρώνει εκ των προτέρων κάθε προοπτική συνεργασίας είτε εντός είτε εκτός συνόρων. Υπό τις συνθήκες αυτές, και με δεδομένες τις μέχρι τώρα επιδόσεις σας σε θέματα μείζονος ενδιαφέροντος, μην παραξενευθείτε αν το αποτέλεσμα της κάλπης είναι αρνητικό για τα κόμματά σας. Όπως στρώσατε, έτσι θα κοιμηθείτε.

     Επειδή η ιστορία αυτή έχει μακρά παράδοση (και το ιστολόγιό μας έχει κι αυτό κάποια ηλικία), μπορείτε να διαβάσετε μια σχετική ανάρτηση του 2009 με τίτλο ‘Εκλογές και δημοψηφίσματα’. Τέτοια εποχή ήταν και τότε. Και ίσως μέχρι την κάλπη να τα ξαναπούμε.

Πέμπτη 16 Μαΐου 2024

"Κατηγορώ"

Ο τακτικός επιστολογράφος της ‘Καθημερινής’ Αντώνης Βενέτης γράφει (Το «κατηγορώ» του Εδμόνδου Αμπού, 15/5) κάποια πολύ ενδιαφέροντα για τους Έλληνες:

     «Στους Έλληνες η αγάπη της ελευθερίας αντισταθμίζεται από την περιφρόνηση των νόμων και κάθε κανονικής εξουσίας. Η αγάπη της ισότητας εκδηλώνεται συχνά με έναν άγριο φθόνο εναντίον εκείνων που ανεβαίνουν. Ο στενός πατριωτισμός γίνεται εγωισμός και το εμπορικό πνεύμα αγγίζει τα όρια της κατεργαριάς. Τα παλικάρια διδάχθηκαν απ’ τα μικράτα τους να παραβιάζουν τους νόμους, οι Φαναριώτες τους αποφεύγουν. Η μάζα του λαού ποτέ δεν υπάκουσε παρά μόνο στη δύναμη και δεν θεωρεί ότι είναι υποχρεωμένη σε τίποτα απέναντι σε μια ανίσχυρη κυβέρνηση (…). Η Εξουσία δεν ξέρει να γίνεται σεβαστή και μοιάζει να αμφιβάλλει για τον εαυτό της. Με δυο λόγια όλα συμβάλλουν για να γίνεται ο ελληνικός λαός ο πιο απείθαρχος λαός της γης».

     Τα παραπάνω διαπίστωσε ο νεαρός τότε Γάλλος αρχαιολόγος και ύστερα δημοσιογράφος, συγγραφέας, ιστοριογράφος και ακαδημαϊκός Εδμόνδος Αμπού (1828-1885) για την Ελλάδα του Όθωνα. Είχε προηγηθεί η δίχρονη παραμονή του στην Ελλάδα (1852 και 1853). Το βιβλίο εκδόθηκε το 1854 στο Παρίσι με τον τίτλο «Σύγχρονη Ελλάς» και κυκλοφόρησε αρχικά από τις εκδόσεις Τολίδη, σε μετάφραση Α. Σπήλιου, με τον τίτλο «Η Ελλάδα του Όθωνα». Νομίζω ότι οι σκέψεις ή μάλλον οι διαπιστώσεις του Εδμόνδου Αμπού, διατυπωμένες με σπάνια οξυδέρκεια στα μέσα του 19ου αιώνα, διατηρούν ακόμα και σήμερα μια δυστυχώς δραματική επικαιρότητα και μια φρεσκάδα, την οποία ο αδυσώπητος χρόνος δεν μπαγιάτεψε και εκπλήσσουν τον αναγνώστη του 2024. Όσο για τους πολιτικούς, θα τους υπενθυμίσω από τους θησαυρούς της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας τη διαπίστωση ότι «αἱ γὰρ ὑπερβολαὶ τῶν φιλονεικιῶν χαλεπαὶ ταῖς πόλεσι καὶ μεγάλους κινδύνους ἔχουσι».