Οι δημοπρασίες έργων ‘τέχνης’ και άλλων παραδόξων αντικειμένων μας έχουν δώσει κατά καιρούς τροφή για σχολιασμό και περίσκεψη σχετικά με το αισθητικό γούστο και το νοητικό επίπεδο των συνανθρώπων μας. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί μια… μπανάνα κολλημένη στον τοίχο με ασημί μονωτική ταινία, έμπνευση ενός παλαβού ‘καλλιτέχνη’ ονόματι Maurizio Cattelan, που πουλήθηκε από τον οίκο Sotheby’s για 5,2 εκατομμύρια δολάρια, με αγοραστή έναν Κινέζο επιχειρηματία κρυπτονομισμάτων. Στο ποσό αυτό προστίθεται άλλο ένα εκατομμύριο δολάρια που πηγαίνει στους δημοπράτες για έξοδα προβολής του προϊόντος και διεξαγωγής της δημοπρασίας (εις υγείαν των κορόιδων…). Όπως διαβάζω, η μπανάνα που χρησιμοποιήθηκε για την επίδειξη στον οίκο Sotheby’s είχε αγορασθεί λίγο νωρίτερα για 35 σεντς.
Με τα χρήματα που πλήρωσε ο Κινέζος αγοραστής θα λάβει μια μπανάνα κι ένα ρολό μονωτική ταινία, ένα πιστοποιητικό αυθεντικότητας του ‘έργου τέχνης’ και οδηγίες για το πώς να κολλήσει τη μπανάνα στον τοίχο και πώς να την αντικαταστήσει, αν θέλει. Ο ίδιος δήλωσε ότι «δεν πρόκειται απλώς για ένα έργο τέχνης, αλλά για ένα πολιτιστικό φαινόμενο που γεφυρώνει τον κόσμο της τέχνης με την κοινότητα των κρυπτονομισμάτων… πιστεύω ότι το κομμάτι αυτό θα εμπνεύσει περισσότερη σκέψη και συζήτηση στο μέλλον και θα γίνει μέρος της ιστορίας» και πρόσθεσε ότι σχεδιάζει να φάει τη μπανάνα «για να τιμήσει τη θέση της στην ιστορία της τέχνης και τη λαϊκή κουλτούρα». Καταλάβατε; Εδώ που τα λέμε, σκέφθηκε ποτέ κανείς άλλος να κολλήσει μια μπανάνα στον τοίχο με μονωτική ταινία;
Βέβαια, όσο υπάρχουν άνθρωποι που είναι διατεθειμένοι να πληρώνουν τέτοια ποσά για μια μπανάνα των 35 σεντς, θα υπάρχουν και ‘καλλιτέχνες’ και δημοπράτες που θα βγάζουν εύκολα εκατομμύρια. Η απορία μου; Όταν κατά καιρούς διάφοροι ακτιβιστές έχουν εκδηλώσει τις διαμαρτυρίες τους πετώντας μπογιές και σούπες σε φημισμένους πίνακες γνωστών μουσείων, πώς δεν έβαλαν ακόμη στο μάτι τους οίκους των δημοπρασιών που κακομεταχειρίζονται με τέτοιο τρόπο τις μπανάνες;
Σε πιο σοβαρό επίπεδο, αν ρωτούσαμε τον περήφανο ιδιοκτήτη της μπανάνας πόσους πεινασμένους θα μπορούσε να χορτάσει με 6,2 εκατομμύρια δολάρια, υποθέτω πως θα μας απαντούσε ότι μια τέτοια ενέργεια δεν αποτελεί ‘πολιτιστικό φαινόμενο’.